TÂM THIỀN
Tanzan và Ekido một lần cùng đi với nhau xuống một con đường lầy lội. Một cơn mưa nặng hạt vẫn còn đang rơi.
Tới một khúc quanh, họ gặp một cô gái dễ thương trong bộ áo kimono và đai lưng bằng lụa, không thể băng qua ngã tư đường được.
"Đi nào cô bé!" Tanzan liền nói, đưa tay nhấc bổng cô gái, ông đưa cô qua vũng bùn.
Ekido thấy vậy, không nói năng gì nữa cho mãi đến tối hôm đó khi họ tới một ngôi chùa tạm trú. Rồi tự mình không thể nhịn được thêm nữa, "Những nhà sư chúng ta không đến gần phụ nữ", ông nói với Tanzan, "nhất là không được gần những người trẻ và đẹp. Nguy hiểm đấy. Tại sao sư huynh lại làm như vậy chứ?"
"Tôi đã bỏ cô gái lại chỗ đó rồi," Tanzan nói. "Sư huynh vẫn còn mang cô ấy theo hay sao?"
(Trích Muju)
VẬY SAO!
Thiền sư Hakuin được mọi người chung quanh ca tụng là một người sống cuộc đời trong sạch.
Một cô gái xinh đẹp, mà bố mẹ có một cửa hàng thực phẩm, sống gần ngài. Bỗng nhiên, thật chẳng ai ngờ, bố mẹ cô khám phá ra rằng cô đang có thai.
Điều này làm bố mẹ cô tức giận. Cô không chịu thú nhận ai là người làm chuyện đó, nhưng sau bao phen bị vặn
hỏi cuối cùng cô chỉ tên người đó là Hakuin.
Cha mẹ cô giận dữ vô cùng, đến kiếm ông thiền sư. "Vậy sao?" ngài chỉ nói có vậy thôi.
Sau khi đứa trẻ sinh ra, người ta mang nó tới cho Hakuin. Vào lúc này ngài đã mất hết cả danh tiếng rồi, nhưng
điều đó không làm ngài bực bội, ngài chăm sóc đứa trẻ rất là chu đáo. Ngài xin sữa của những người lối xóm và
các thứ khác mà đứa trẻ cần đến.
Một năm sau cô gái làm mẹ kia không chịu đựng được điều đó thêm nữa. Cô bèn thú thật với bố mẹ cô rằng
người cha thật sự của đứa con là một anh trẻ tuổi làm việc trong chợ cá.
Mẹ và bố cô gái vội vàng tìm đến Hakuin xin ngài tha thứ, sau khi xin lỗi hết lời, rồi xin nhận lại đứa trẻ.
Hakuin ưng thuận. Khi trao đứa trẻ lại ngài chỉ nói: "Vậy sao?"
(Trích Muju)
NGHỆ SĨ KEO BẨN
Gessen là một thiền sư nghệ sĩ. Trước khi bắt đầu vẽ một bức họa, ông luôn luôn đòi hỏi tiền công khá cao. Ông được người ta biết đến như là "Nghệ Sĩ Keo Bẩn."
Một ngày kia, có một kỹ nữ đặt ông thực hiện một bức họa. "Cô có thể trả được bao nhiêu tiền?" Gessen hỏi.
"Ông muốn đòi bao nhiêu cũng được," cô gái trả lời, "nhưng tôi muốn ông làm công việc ở trước mặt tôi."
Và rồi đến ngày Gessen được cô nàng kỹ nữ mời đến. Cô ta đang mở tiệc đãi khách quen của cô.
Gessen với đường nét cây cọ tài tình đã vẽ bức tranh. Khi bức tranh được hoàn thành, ông đã nhận được tiền công rất cao mà ông đã đòi hỏi. Rồi cô nàng kỹ nữ quay sang khách quen của cô, cô nói: "Tất cả những cái mà nhà nghệ sĩ này muốn là tiền. Những bức họa của ông ấy thì đẹp đẽ đấy nhưng tâm hồn ông thì nhơ bẩn; tiền bạc đã khiến cho nó trở thành bùn lầy. Được vẽ bởi một tâm hồn nhớp nhúa như thế, tác phẩm của ông ta không xứng đáng để được trưng bày. Nó chỉ đáng vẽ trên một trong những quần áo lót của tôi mà thôi."
Cởi váy ra, cô liền yêu cầu Gessen vẽ một bức tranh khác ở trên phía sau váy lót của cô.
"Cô sẽ trả tôi bao nhiêu?" Gessen hỏi.
"Ô, bất cứ giá nào," cô gái trả lời.
Gessen lại đòi một giá rất cao, vẽ bức tranh theo cách được yêu cầu, và bỏ đi.
Về sau mọi người mới biết rằng Gessen có ba lý do này để mà ham muốn tiền bạc:
Những nạn mất mùa khủng khiếp thường xảy ra trong tỉnh của ông. Người giàu không cứu giúp người nghèo, cho nên Gessen có một nhà kho bí mật, không ai biết, nơi đó ông chứa đầy thóc lúa, chuẩn bị cho những trường hợp khẩn cấp này.
Từ làng của ông tới Lăng Mộ Quốc Gia đường đi ở trong tình trạng rất xấu và nhiều người qua lại bị khốn khổ khi vượt ngang nó. Ông muốn làm một con đường tốt hơn.
Sư phụ của ông đã qua đời mà vẫn không thực hiện được ước nguyện là xây cất một thiền viện, và Gessen đã mong ước hoàn thành thiền viện này cho thầy.
Sau khi Gessen đã thực hiện xong ba điều ước nguyện của ông, thì ông lui vào núi sống ẩn dật. Từ đó, không ai thấy lại vị thiền sư với những dụng cụ nghệ thuật của ông, ông không bao giờ vẽ nửa…
(Trích Muju)
CHỮ TÂM
Tâm là một điểm tuy nhỏ nhưng quan trọng, nên người ta mới gọi là tâm điểm.
Tâm của con người càng quan trọng hơn vì nó nói lên nhân cách của một con người:
- Tâm lệch lạc thì cuộc sống nghiêng ngã đảo điên.
- Tâm gian dối thì cuộc sống bất an.
- Tâm ghen ghét thì cuộc sống hận thù.
- Tâm đố kỵ thì cuộc sống mất vui.
- Tâm tham lam thì cuộc sống dối trá …
Cho nên, ta không những đem tâm can mình đặt ngay trên ngực để yêu thương, mà còn:
- Đặt trên tay để giúp đỡ người khác.
- Đặt trên mắt để nhìn thấy nổi khổ của tha nhân.
- Đặt trên chân để mau mắn chạy đến với người cùng khổ ...
- Đặt trên miệng để nói lời an ủi với người bất hạnh.
- Đặt trên tai để biết nghe lời than trách, góp ý của người khác.
- Đặt trên vai để biết chịu trách nhiệm và chia sẻ trách nhiệm với anh chị em.
Thân xác không tim thì thân xác chết!
Làm người không có tâm thì cuộc sống chỉ có hận thù và là mối nguy hiểm cho mọi người.
- Tâm gian dối thì cuộc sống bất an.
- Tâm ghen ghét thì cuộc sống hận thù.
- Tâm đố kỵ thì cuộc sống mất vui.
- Tâm tham lam thì cuộc sống dối trá …
Cho nên, ta không những đem tâm can mình đặt ngay trên ngực để yêu thương, mà còn:
- Đặt trên tay để giúp đỡ người khác.
- Đặt trên mắt để nhìn thấy nổi khổ của tha nhân.
- Đặt trên chân để mau mắn chạy đến với người cùng khổ ...
- Đặt trên miệng để nói lời an ủi với người bất hạnh.
- Đặt trên tai để biết nghe lời than trách, góp ý của người khác.
- Đặt trên vai để biết chịu trách nhiệm và chia sẻ trách nhiệm với anh chị em.
Thân xác không tim thì thân xác chết!
Làm người không có tâm thì cuộc sống chỉ có hận thù và là mối nguy hiểm cho mọi người.
NHẪN
Ðức Khổng-Tử nói: "Tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu". Việc nhỏ mà chẳng nhịn thì cái mưu lớn ắt phải hư hoại. Ở đời ta thường thấy những việc nhỏ bằng sợi tóc, vì không nhịn được mà xảy ra sóng gió to lớn, nhiều khi gây nên tai họa giết hại lẫn nhau, là do nơi chẳng chịu kiên nhẫn mà biến sanh ra nông nỗi. |
Nhẫn nhất thời phong bình lãng tĩnh
Thoái nhất bộ hải khoát thiên không
(Nhịn một lần sóng yên gió lặng
Lùi một bước biển rộng trời cao)
|
Ông Quách-Tử-Nghi hồi tâm tỉnh ngộ, bèn chấp tay tạ ơn vị Hòa-Thượng, đã dùng một cách gián-tiếp mà chỉ giáo cho mình.. Ôi! Ở đời biết bao nhiêu luồng gió đen, hằng ngày lẩn-quẩn xung quanh mình của chúng ta, nếu chúng ta không hết sức lấy tấm lòng kiên-nhẫn ra chống chỏi, thì cơ hồ thân thể của chúng ta như một chiếc thuyền nhỏ kia, có ngày chìm đắm vào trong bể khổ.
Ngày xưa còn học phổ thông tôi thường nghe ông tôi nói nhiều về chữ Nhẫn. Chữ Nhẫn gồm chữ Đao nằm đè lên chữ Tâm, cũng có thể thế nên nó có tên là chữ Nhẫn. Chữ Nhẫn không phải là chữ thật cao sang như chữ Đức, chữ Phúc hay chữ Tâm, đó là một chữ giản dị. Mọi người, mọi lứa tuổi, mọi đối tượng đều có thể treo nó trong nhà.
Người ta đi đường va chạm xe, chỉ cần không nhẫn nhịn là xong rồi...nhưng chỉ cần 1 trong 2 người nhẫn nhịn, cười vui vẻ và mời nhau vào uống cốc bia "giải tỏa" chắc chẳng đến nỗi phải to tiếng hoặc úynh nhau ngoài đường...
Khi đi làm, trong công việc có lúc mâu thuẩn với đồng nghiệp hoặc với sếp, nếu không biết nhẫn nhịn có thể "cuộc đời" bạn sẽ rẽ sang hướng khác...
.................
Nhưng Nhẫn không có nghĩa là đi thụt lùi, Nhẫn để thấy biển rộng hơn và trời cao hơn...
Nhưng Nhẫn không có nghĩa là đi thụt lùi, Nhẫn để thấy biển rộng hơn và trời cao hơn...
CON SÓNG NHẬN THỨC
Nhìn thấy một con sóng cao lớn bên cạnh, con sóng nhỏ tỏ ra bực mình:
-Bực ghê. Sóng kia lớn quá, sao ta bé tí. Chúng mạnh mẽ xiết bao sao ta yếu đuối thế này.
Con sóng to cười đáp:
-Tôi không là sóng thế là gì?
-Sóng chỉ là hình thức tạm thời trong bản chất của bạn. Kỳ thực bạn là nước. Một khi nhận ra bản chất của chính
mình là nước, bạn sẽ không còn ấm ức với cái vỏ sóng này và không còn buồn bực gì nữa.
Con sóng nhỏ hiểu ra, cười vui vẻ:
-À, bây giờ thì tôi hiểu. Bạn và tôi tuy hai mà một.
Lời bình:
Con người cho rằng “ngã” là ta nên xảy ra phân biệt ta và người mà buồn khổ. Thực ra loài người được cấu tạo cùng một bản chất trong thiên nhiên bao la.
THIÊN ĐƯỜNG ĐỊA NGỤC
Một vị tướng quân đến gặp thiền sư Ekaku hỏi:
-Bạch thầy, thiên đường hay địa ngục có thật hay không?
-Tôi là tướng quân.
Bất ngờ, thiền sư cười lớn:
-A ha! Thằng ngốc nào cho ông làm tướng vậy,trông ông giống anh hàng thịt.
Tướng quân nổi giận, rút gươm:
-Tao băm xác mi ra !!!
Thiền sư vẫn điềm tĩnh:
-Này là mở cửa địa ngục.
Chợt giác ngộ, vị tướng sụp xuống lạy:
-Xin... xin thầy tha lỗi cho cử chỉ thô bạo vừa rồi của tôi.
-Này là mở cửa thiên đường -thiền sư Ekaku mỉm cười.
Lời bình:
Thiên đường, địa ngục không phải là chỗ con người tới sau khi chết mà nó ở đây và bây giờ!
Lành, dữ đều do tư tưởng. Cửa thiên đường địa ngục mở ra bất cứ lúc nào.
THIÊN ĐÀNG ĐỊA NGỤC ĐỀU DO TÂM TẠO
Có một bà lão biệt danh “mụ già hay khóc”. Trời mưa, mụ cũng khóc, trời không mưa mụ cũng khóc.
Có người hỏi bà:
-Bà lão ơi, sao bà lại khóc?
-Tôi có hai con gái, cô chị bán giày vải, cô em bán dù. Khi trời nắng ráo, lão nghĩ tới con em bán dù không được.
Khi trời mưa, lão lại lo cho con chị, mưa gió không có khách nào chịu mua giày.
-Lão nên nghĩ rằng khi trời đẹp đứa lớn sẽ bán được giày, khi trời mưa đứa nhỏ bán dù rất chạy.
-À, ông có lý.
Từ đó, “mụ già hay khóc” thôi khóc. Bà lão vui suốt ngày dù trời mưa hay nắng.
Lời bình:
Mọi điều lợi hay bất lợi sẽ tuỳ thuộc vào cách nhìn, cách suy nghĩ của bạn.
SỐNG TRONG HIỆN TẠI
-Cuộc sống người ta được bao lâu?
Các đệ tử thay nhau trả lời:
- 80 năm.
- Sai.
- 70 năm.
- Còn sai.
- 60 năm.
- Sai.
- Vậy người ta sống bao lâu?
Phật mỉm cười đáp
-Đời người chỉ thuộc trong vòng hơi thở.
Lời bình:
Đừng tùy vào quá khứ và cái sắp tới, hãy sống với thực tại.
PHẬT TẠI GIA
Yangpu về tỉnh Sichuan định tâm tìm kiếm Bồ Tát. Trên đường đi, Yangpu gặp một nhà sư. Nhà sư hỏi:
-Cậu đi đâu đấy?
-Tôi đi cầu Bồ Tát.
-Bồ Tát ở xa, chi bằng đi tìm Phật có hơn không?
-Tìm Phật ở đâu bây giờ?
-Khi cậu về nhà, thấy người đón cậu trên mình khoác cái mền, chân xỏ dép trái, đó chính là Phật.
-Theo lời, cậu về nhà thì trời đã khuya. Mẹ cậu nghe con gọi cửa mừng quá vội khoác mền lên người, xỏ dép trái.
Bà chạy ào ra mở cửa và khi Yangpu thấy mẹ mình như vậy thì đứng chết lặng.
Lời bình:
Người ta tìm chân lý nhưng điều cần là thực thi ngay trong lòng, không thì khó mà gặp được.
NGÓN TAY CHỈ MẶT TRĂNG
Sư Wu Jincang hỏi Lục Tổ Huệ Năng:
-Con đọc kinh Đại Bát Niết Bàn bao năm rồi mà vẫn chưa hiểu. Xin tổ sư soi sáng cho.
Lục Tổ Huệ Năng cầm quyển kinh đưa cho ni sư, nói:
-Ta không đọc được chữ, con hãy đọc, có thể ta sẽ giúp con hiểu.
-Tổ không đọc chữ sao ngài hiểu thông nghĩa được? Jincang rất ngạc nhiên.
Lục Tổ Huệ Năng thủng thỉnh đáp:
-Chân lý không dựa vào chữ nghĩa. Chân lý giống như trăng sáng trên trời. Trong trường hợp này, chữ nghĩa giống như ngón tay trỏ vậy. Ngón tay có thể chỉ nơi có trăng, nhưng ngón tay không phải là trăng. Xem trăng có cần ngón chỉ không?
(The nun Wu Jincang asked the Sixth Patriach Huineng, "I have studied the Mahaparinirvana sutra for many years, yet there are many areas i do not quite understand. Please enlighten me."
The patriach responded, "I am illiterate. Please read out the characters to me and perhaps I will be able to explain the meaning."
Said the nun, "You cannot even recognize the characters. How are you able then to understand the meaning?"
"Truth has nothing to do with words. Truth can be likened to the bright moon in the sky. Words, in this case, can be likened to a finger. The finger can point to the moon’s location. However, the finger is not the moon. To look at the moon, it is necessary to gaze beyond the finger, right?")
ĐỊNH MỆNH NẰM TRONG TAY TA
Thời xưa, có vị tướng quyết tấn công địch dẫu quân địch mạnh hơn gấp nhiều lần. Trên đường tiến quân, ông
dừng chân ở một đền thờ cầu nguyện, xin giúp đỡ. Sau đó, ông rút ra một đồng xu và nói lớn với quân sĩ:
-Bây giờ, ta sẽ lấy đồng xu để xin keo.Nếu là sấp, quân ta sẽ thắng còn ngửa thì quân ta sẽ bại.
Chúng ta phó mặc mạng sống cho định mệnh. Đồng xu bay lên, xoay mấy vòng và rơi xuống đất.
-Sấp rồi! Chúng ta sẽ thắng! Hãy xông lên chà nát quân thù! -Ba quân reo hò phấn khởi.
Sau trận chiến, toàn bộ quân địch hùng hậu đông đảo bị đánh bại hoàn toàn. Vị phó tướng vui vẻ nói với tướng quân:
-Không ai có thể thay đổi được bàn tay định mệnh.
Tướng quân chỉ mỉm cười không đáp. Ông xoè tay đưa đồng tiền ra. Cả hai mặt đồng xu đều là mặt sấp.
Lời bình:
Thiên đàng rất công bằng đối với tất cả mọi người, không thiên vị dành riêng cho ai. Sự giúp đỡ duy nhất mà bạn có được là chính bản thân bạn !!!
AI ĐÓ
Kitagaki, thống đốc bang Kyoto, đến viếng đền Tofuku để thăm Keichu -vị sư trưởng đền này.
Đệ tử của Keichu vào báo:
-Kitagaki, thống đốc Kyoto muốn diện kiến thầy.
-Ta không biết thống đốc đó -Sư trưởng trả lời.
Đệ tử chạy ra nói với Kitagaki:
-Thầy tôi yêu cầu ngài lui gót vì không quen thống đốc nào cả.
Kitagaki hiểu ra:
-Nếu vậy, hãy báo với thầy anh có Kitagaki muốn diện kiến.
-Để tôi thử lần nữa.
Lần này, sư trưởng ra đón tận nơi:
-Ồ, Kitagaki đấy à. Mời vào nhà.
Lời bình:
Danh vọng, địa vị, sự thành công và sự giàu có thường có khuynh hướng gia tăng cái tôi của người ta. Vì vậy, người ta sẽ lạc lối, giống như người lạc đường không thể về nhà được.
CÀNG VỘI CÀNG CHẬM
Một thanh niên nọ lên núi tìm kiếm sĩ lừng danh để học kiếm thuật. Anh ta hỏi vị sư phụ:
-Thưa thầy, nếu con luyện tập chuyên cần thì phải bao lâu mới thành kiếm sư?
-Có lẽ 10 năm.
-Cha con đã già rồi và con phải chăm sóc ông. Nếu con luyện tập chuyên cần hơn nữa thì mất bao lâu?
Lặng yên suy tư một lúc, vị sư phụ đáp:
-Trường hợp này có lẽ phải 30 năm.
Anh thanh niên không giấu được vẻ nôn nóng:
-Trước thầy bảo 10 năm, bây giờ 30 năm. Con sẽ vượt qua mọi trở lực để nắm vững kiếm thuật với thời gian
ngắn nhất.
-Thế thì anh cần phải ở lại đây 70 năm -Vị sư phụ mỉm cười.
Lời bình:
Những người quá nóng nảy muốn đạt đến kết quả thì hiếm khi thành công.
ĐÈN ĐÃ TẮT
Một anh mù đến từ giã bạn mình. Người bạn cho anh một cây đèn lồng. Anh mù cười hỏi:
-Tôi đâu cần đèn lồng. Với tôi, sáng hay tối có gì khác.
-Tôi biết. Nhưng nếu không mang nó theo, trong bóng tối người khác có thể đụng vào anh.
-Ồ, vậy thì được.
Đi được một đoạn, bất ngờ anh mù bị một người đâm sầm vào. Bực mình, anh ta quát:
-Bộ không thấy đèn hả?
Lời bình:
Người nào dùng lời kẻ khác để dạy người có thể giống anh mù này. Đèn đã tắt từ lâu, tuy nhiên anh ta không biết điều đó.
THỊT NÀO DỞ NHẤT
Punshan Baoji sống vào đời nhà Đường, thấy nhiều người đang mua thịt lợn rừng trên đường.
- Cho tôi một cân thịt nào! Miếng nào ngon ngon đấy nhé !
-Bà chị ơi, thế miếng nào ở đây là thịt dở nào?
Nghe những lời của ông hàng thịt, Punshan bừng tỉnh, lòng khoan khoái.
Lời bình:
Bất cứ phút giây nào cũng là giây phút tốt nhất, bất cứ nơi nào cũng là nơi tốt nhất. Phải chi bạn nhận thức được điều này một cách toàn tâm toàn ý.
BÌNH THƯỜNG TÂM
-Bạch thầy, sống theo Đạo một cách siêng năng là thế nào?
-Khi đói hãy ăn, khi mệt hãy ngủ.
-Đó là những điều mà mọi người thường làm mà?
-Không, không ! Hầu hết mọi người đều không làm như vậy. Khi ăn, mọi người đầy những suy tư, ao ước và khi
ngủ lại đầy những lo toan.
Lời bình:
Có bao nhiêu người mà mỗi sáng thức dậy mà đầu óc không bận bịu những chuyện này nọ?
Con người phải vứt bỏ những điều nguy đã gây ra bão tố nội tâm và sống theo bản chất nguyên thủy của họ vì Đạo nằm ngay trong đời sống hằng ngày.
THIỀN TRONG CHÉN TRÀ
Vị giáo sư đại học đến gặp thiền sư Nan In để tìm hiểu Thiền. Nan In mời ông uống trà. Nan In rót đầy chén trà
rồi mà cứ thế rót thêm. Giáo sư nhắc:
-Kìa thầy, chung trà đầy tràn rồi, xin đừng rót nữa.
Nan In cười đáp:
-Như chung trà này, ông cũng đầy ắp những quan niệm của ông. Nếu trước tiên, ông không cạn chén thì sao tôi có thể bày tỏ Thiền cho ông được.
Lời bình:
Ai chứa đầy kiến thức thì điếc trước lời phải trái. Khi hai người tranh luận, một người thường đưa cái biết của mình vào. Cho nên rút lại chỉ nghe thấy tiếng của mình mà không học thêm được gì cả.
ÁM ẢNH
Nhà sư nọ mỗi khi bắt đầu nhập định đều thấy một con nhện khổng lồ làm ông bối rối. Nhà sư liền vấn ý sư Tổ:
-Mỗi khi con bắt đầu nhập định thì luôn có một con nhện khổng lồ xuất hiện, dẫu có đuổi thế nào nó cũng không
đi.
-Lần tới, nếu thấy con nhện xuất hiện, con hãy vẽ một vòng tròn to làm dấu xem nó từ đâu đến.
Nhà sư làm đúng như vậy. Khi ông vẽ vòng tròn to vào bụng con nhện, con nhện chạy đi, ông lại có thể tiếp tục thiền định. Sau buổi thiền định, nhà sư rất bối rối khi thấy vòng tròn nằm ngay trên bụng mình.
Lời bình:
Trong cuộc sống, con người gặp phải nhiều xáo trộn và âu lo, phiền nhiễu. Nhưng âu lo tệ nhất thường là từ chính bản thân mình mà ra.
ĐÍCH TỚI CÓ MỘT ĐƯỜNG ĐI KHÔNG CÙNG
Một tăng đồ hỏi Thiền sư Baling Haojian:
-Nghĩa lý của sư tổ và ý nghĩa của giáo lý có gì giống và có gì khác nhau?
-Khi vịt lạnh, chúng lội xuống nước. Khi gà lạnh chúng đậu trên cây.
Lời bình:
Lạnh vẫn lạnh nhưng phương thức tránh lạnh lại khác nhau. Cùng một mục tiêu nhưng mỗi loài lại có cách riêng của chúng. Để đạt mục tiêu không chỉ có một con đường, không phải ai cũng đi theo một con đường. Hãy khéo chọn...
SAU KHI CHẾT, TA ĐI VỀ ĐÂU
Hoàng đế Goyozer đang học thiền với thiền sư Gudo Toshoku.
-Bạch thầy, sau khi chết, người ta đi đâu?
-Tôi không biết.
-Tại sao thầy không biết?
-Vì tôi chưa chết.
-???
Lời bình:
Khi sống, con người nên thưởng thức những vẻ đẹp và bí ẩn của cuộc sống theo cái nhiều người sống. Không cần quan tâm đến thế giới sau khi chết. Hãy sống trọn hôm nay, đừng lo ngày mai vì chuyện ngày mai thì mai mới xảy ra.
BỰC MÌNH
Chú Trí rất bực mình về việc chú Thân và chú Tâm thường hay bất hòa… Không chịu nổi, chú đến bạch Sư:
-Hai chú ấy gây gỗ nhau hoài, sao Thầy không khuyên răn hòa giải?
Sư chỉ cười. Trí càng bực mình:
-Sao Thầy lại cười?
-Còn con, sao con lại bực mình?
Trí nói:
-Hai chú ấy gây gỗ nhau hoài mà con không bực mình sao được.
Sư nói:
-Còn ta cười vì thấy hai chú ấy đâu có gây gổ cốt để con bực mình.
Không Có gì Là Rác
Không có gì là rác cả” là bài học đầu tiên đại sư Zuigan Goto dạy cho người đệ tử vừa thâu nhận, sau này chính là Thiền sư Soko Morinaga nổi tiếng của xứ Phù Tang.
Sống sót trở về sau chiến tranh tàn khốc giữa thập niên bốn mươi, Soko Morinaga tìm về căn nhà cũ, trực diện với những khó khăn và mất mát tận cùng của đời người. Cha mẹ không còn, anh chị em phân tán, nhà cửa, tiền bạc bị tịch thu. Ông cố ngoi lên bằng ý chí trở lại học đường nhưng đành chào thua vì cuộc vật lôn cam go đó khi bao tử thường xuyên lên tiếng kêu khóc.
Giữa quạnh hiu đổ nát cả thân và tâm, một sự mầu nhiệm kỳ diệu nào đã dẫn bước chân vô định của Soko tới trước cửa chùa Daishuin ở Tokyo. Ngước nhìn mái chùa rêu phong, lưỡng lự đôi ba phút rồi Soko mạnh dạn bấm chuông. Người mở cửa chính là Đại sư Zuigan Goto. Soko ngỏ lời xin được đại sư thâu nhận làm đệ tử.
Đại sư chỉ hỏi một câu duy nhất:
Giữa quạnh hiu đổ nát cả thân và tâm, một sự mầu nhiệm kỳ diệu nào đã dẫn bước chân vô định của Soko tới trước cửa chùa Daishuin ở Tokyo. Ngước nhìn mái chùa rêu phong, lưỡng lự đôi ba phút rồi Soko mạnh dạn bấm chuông. Người mở cửa chính là Đại sư Zuigan Goto. Soko ngỏ lời xin được đại sư thâu nhận làm đệ tử.
Đại sư chỉ hỏi một câu duy nhất:
- Ngươi tin ta chứ? Nếu không tin ta thì có ở đây bao lâu cũng chẳng học được gì, phí công ta thôi.
Soko trả lời:
Soko trả lời:
- Con xin hết lòng tin tưởng sư phụ.
Đại sư mở rộng cửa, lạnh lùng truyền:
- Theo ta.
Soko líu ríu theo vào. Tới góc sân, đại sư chỉ cây chổi tre, ra lệnh:
- Quét dọn vườn.
Trước khi cầm chổi, Soko quỳ xuống bái tạ đại sư đã thâu nhận mình.
Công việc quét vườn thì có chi là khó, Soko hăng hái quét, quét và quét. Không bao lâu đã gom được đống rác cao nghệu đầy đất, sỏi, đã vụn và lá khô.
Dừng chổi, Soko lễ phép hỏi:
Công việc quét vườn thì có chi là khó, Soko hăng hái quét, quét và quét. Không bao lâu đã gom được đống rác cao nghệu đầy đất, sỏi, đã vụn và lá khô.
Dừng chổi, Soko lễ phép hỏi:
- Bạch thầy, con phải bỏ đống rác này đi đâu ạ?
Bất ngờ, đại sư quát lên:
- Rác, người nói gì? Không có gì là rác cả!
Soko ngẩn ngơ nhìn đống chiến lợi phẩm, không hiểu đây không là rác thì là gì? Còn đang lúng túng thì đại sư lại bảo:
Soko ngẩn ngơ nhìn đống chiến lợi phẩm, không hiểu đây không là rác thì là gì? Còn đang lúng túng thì đại sư lại bảo:
- Vào nhà kho kia lấy cái bao nhựa lớn ra đây.
Khi Soko tìm được bao nhựa mang ra thì thấy đại sư đang dùng hai tay, gạt đám lá khô sang một bên. Ông lại bảo:
Khi Soko tìm được bao nhựa mang ra thì thấy đại sư đang dùng hai tay, gạt đám lá khô sang một bên. Ông lại bảo:
- Mở rộng miệng bao ra.
Soko tuân lời, lẳng lặng theo dõi thầy mình quơ từng ôm lá, bỏ vào bao, thỉnh thoảng lại giậm giậm cho lá xẹp xuống.
Cuối cùng, những lá khô trong đống rác đã được nhồi vào bao, cột lại. Soko lại nghe lệnh truyền:
Soko tuân lời, lẳng lặng theo dõi thầy mình quơ từng ôm lá, bỏ vào bao, thỉnh thoảng lại giậm giậm cho lá xẹp xuống.
Cuối cùng, những lá khô trong đống rác đã được nhồi vào bao, cột lại. Soko lại nghe lệnh truyền:
- Đem bao lá này vào nhà kho, để dành đun nước tắm.
Vừa vác bao lá trên vai, Soko vừa nghĩ:
Vừa vác bao lá trên vai, Soko vừa nghĩ:
- Còn đống đất đá, không phải rác thì dọn đi đâu?
Ấy thế mà khi ở nhà kho ra, Soko thấy đại sư đang lượm những viên sỏi, đá vụn ra. Trước vẻ ngẩn ngơ của Soko, ông vừa hỏi, vừa sai:
Ấy thế mà khi ở nhà kho ra, Soko thấy đại sư đang lượm những viên sỏi, đá vụn ra. Trước vẻ ngẩn ngơ của Soko, ông vừa hỏi, vừa sai:
- Có thấy hàng hiên ngay dưới máng xối kia không? Có thấy những chỗ bị nước mưa xoáy lồi lõm không? Đem những sỏi, đá vụn này ra, trám vào những chỗ đó.
Soko vừa làm, vừa thán phục thầy mình, vì quả thật, sau khi trám, không những chỗ lồi lõm bằng phẳng mà còn đẹp hẳn lên nữa.
Bây giờ, đống rác (theo Soko) chỉ còn lại đất và rêu. Lần này thì chắc chắn phải hốt, đổ đi rồi. Nhưng kinh ngạc biết bao khi Soko quay lại sân, thấy thầy mình thong thả nhặt từng miếng đất, từng tảng rêu trên tay, rồi chậm rãi nhìn quanh, tìm những khe tường nứt, những chỗ lõm nhỏ trên mặt đât, từ tốn trám vào.
Soko vừa làm, vừa thán phục thầy mình, vì quả thật, sau khi trám, không những chỗ lồi lõm bằng phẳng mà còn đẹp hẳn lên nữa.
Bây giờ, đống rác (theo Soko) chỉ còn lại đất và rêu. Lần này thì chắc chắn phải hốt, đổ đi rồi. Nhưng kinh ngạc biết bao khi Soko quay lại sân, thấy thầy mình thong thả nhặt từng miếng đất, từng tảng rêu trên tay, rồi chậm rãi nhìn quanh, tìm những khe tường nứt, những chỗ lõm nhỏ trên mặt đât, từ tốn trám vào.
Bây giờ thì đống rác không còn đó. Nhưng cũng không phải là vật phế thải vô dụng gom quẳng đi đâu. Mỗi loại rác, nếu biết tận dụng, sẽ lại trở thành hữu ích.
( Theo Novice to Master (There is no trash), nguyên tác Soko Morinaga, Diệu Trân dịch)
Lời bình:
Thiền sư Soko Morinaga đã bắt đầu bài học nhập môn chỉ bằng niềm tin và lời dạy thật đơn giản rằng “Không có gì là rác cả!”.
Vậy mà về sau ngài trở thành thiền sư danh tiếng, Viện trưởng Đại học Hanazono, thuộc tông Lâm Tế Nhật Bản.
Vậy mà về sau ngài trở thành thiền sư danh tiếng, Viện trưởng Đại học Hanazono, thuộc tông Lâm Tế Nhật Bản.
Phải chăng, niềm tin tuyệt đối vào tương lai tươi sáng và sự tiết kiệm, chắt chiu đã vực dậy một đất nước đổ nát bởi chiến tranh nhanh chóng trở thành siêu cường, và ở một phương diện khác, những đức tính ấy đã un đúc, tạo nên một nhân cách lớn.
“Không có gì là rác cả!” tuy đơn giản mà bao hàm một thông điệp về triết lý duyên khởi, trong rác có hoa và trong hoa có rác, rác chính là hoa và hoa chính là rác.
Nhờ thấy được sự thật này nên không hề có sự loại bỏ, đối kháng và mâu thuẫn mà hoàn toàn nhuần nhuyễn, tùy thuận, các pháp cùng nương vào nhau để tồn tại và phát triển.
Nhờ thấy được sự thật này nên không hề có sự loại bỏ, đối kháng và mâu thuẫn mà hoàn toàn nhuần nhuyễn, tùy thuận, các pháp cùng nương vào nhau để tồn tại và phát triển.
“Không có gì là rác cả!” là một tuệ giác lớn. Hãy nhìn thật kỹ, thật sâu sắc vào những bất đồng, những việc không như ý và tất cả những gì được gọi là xấu xa, đáng để loại trừ, vứt bỏ…cho đến khi nào nhận ra “Không có gì là rác cả!” để ôm ấp, bao dung và tận dụng hết thảy thì cuộc sống này đẹp biết dường nào!
Đời là vô thường
Một vị thương gia lập nghiệp từ tay trắng, sau kiếm được rất nhiều tiền nhưng vì buôn bán trong thời kinh tế không ổn định, khiến anh ta trở nên phá sản, nợ nần chồng chất. Nghĩ mãi không tìm ra cách giải quyết, anh ta bèn ra bờ sông tự tử.
Vào lúc canh ba một đêm nọ, anh ta đến trước bờ sông, bỗng nhiên nhìn thấy một thiếu nữ đang ngồi khóc thảm thiết, anh bèn đến hỏi cô gái:
- Có chuyện gì mà đêm hôm khuya khoắt cô ngồi khóc một mình ở đây?
Cô gái buồn bã nói:
- Tôi bị người yêu ruồng bỏ, tôi không muốn sống nữa, bởi vì không có anh ấy tôi không sống nỗi.
Vị thương gia vừa nghe xong lập tức hỏi:
- Ồ! Lạ nhỉ, sao lúc chưa có bạn trai, cô có thể tự sống được?
Cô gái vừa nghe xong liền bừng tỉnh và bỏ ngay ý định tự tử.
Ngay lúc đó vị thương gia nọ cũng chợt nhận ra rằng: Khi chưa giàu có ta vẫn sống bình thường, ta cũng tay trắng làm nên mà!
Lúc đó cô gái quay sang hỏi vị thương gia:
- Đêm hôm lạnh lẽo như vậy, ông ra đây để làm gì?
Vị thương gia ậm ừ trả lời:
- Ừ… đâu có làm gì, chỉ là tản bộ chút vậy thôi!
Thiền Sư Điềng Đông Phươn
Nhất Dương Chỉ
 |
|
Lòng muốn hướng thiện
Nên mới ngồi thiền Nhưng vì chưa thiến Nên vẫn chỉ thiên
(Chỉ thiên, chỉ địa gì cũng là Nhất Dương Chỉ).
|
